Öğretim Tasarımının Tanımı
Öğretim tasarımı belirli bir hedef kitlenin eğitim gereksinimlerini giderebilmek amacıyla işlevsel öğrenme sistemlerinin geliştirilmesidir.(1)
Öğretim tasarımı hem süreç hem de disipin olarak tanımlanır. Süreç olarak öğretim tasarımı,öğretim ve öğrenme teorilerini kullanarak öğretim kalitesini sağlamak için öğretim özelliklerinin sistematik gelişimidir. Çalışma disiplini olarak, bu özellikleri geliştirmek için öğretimin ve süreçlerin özellikleri ile ilgili araştırmalarla ve teorilerle ilgilenen bir bilgi dalıdır.(2)
Öğretim tasarım çalışmaları tanımının güncelleştirilmesi için Association for Educational Communication and Technology(AECT) 1990 yılında bir komisyon kurmuştur. Bu komisyonun, öğretim tasarımı ve teknolojisini; öğrenme süreç ve kaynaklarını tasarımlama, geliştirme, uygulama, yönetme ve değerlendirmeyle ilgili kuram ve uygulama olarak tanımlamıştır.
Bu tanımlardan da anlaşılacağı üzerine öğrenme rastlantısal yöntemler meydana gelmeyeceğini, öğrenmenin belirli bir sistem üzerine kurulu süreçlerin etkili bir şekilde kullanılmasıyla ve süreçlerin sonundaki çıktıların ölçülebilmesiyle mümkün olacağıdır.
Öğretim tasarımı hem süreç hem de disipin olarak tanımlanır. Süreç olarak öğretim tasarımı,öğretim ve öğrenme teorilerini kullanarak öğretim kalitesini sağlamak için öğretim özelliklerinin sistematik gelişimidir. Çalışma disiplini olarak, bu özellikleri geliştirmek için öğretimin ve süreçlerin özellikleri ile ilgili araştırmalarla ve teorilerle ilgilenen bir bilgi dalıdır.(2)
Öğretim tasarım çalışmaları tanımının güncelleştirilmesi için Association for Educational Communication and Technology(AECT) 1990 yılında bir komisyon kurmuştur. Bu komisyonun, öğretim tasarımı ve teknolojisini; öğrenme süreç ve kaynaklarını tasarımlama, geliştirme, uygulama, yönetme ve değerlendirmeyle ilgili kuram ve uygulama olarak tanımlamıştır.
Bu tanımlardan da anlaşılacağı üzerine öğrenme rastlantısal yöntemler meydana gelmeyeceğini, öğrenmenin belirli bir sistem üzerine kurulu süreçlerin etkili bir şekilde kullanılmasıyla ve süreçlerin sonundaki çıktıların ölçülebilmesiyle mümkün olacağıdır.
Öğretim Tasarımının Özellikleri
Öğretim tasarımı süreci karmaşık bir yapıya sahiptir ve çoğunlukla proje mantığıyla gerçekleştirilmektedir. Bu demektir ki, öğretim tasarımı çalışmaları günlük ve alışılmış rutinlerle yürütülen bir iş değildir. Yoğun bir çalışma gerektiren öğretim tasarım çalışmalarının genel nitelikleri şöyledir:
Kaynaklar:
Ali Şimşek (2009) Öğretim Tasarımı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara
Ali Şimşek (2000) Eğitim İletişimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir
- Öğretim tasarımı öğrenci merkezlidir.
- Öğretim tasarımı hedef yönelimlidir. Öğretim tasarımı için en sonunda yanıtlanması gereken temel soru, projenin amaçlarına ulaış ulaşmadığıdır.
- Öğretim tasarımı anlamlı performans üzerine odaklanır. Öğrencilere gerçeklik düzeyi yüksek sorunları çözmek gibi anlamlı ve karmaşık yeterlikleri kazandırmayı amaçlar.
- Öğretim tasarımı öğrenme çıktılarının ölçülebileceğini varsayar. Birçok öğretim tasarımı modeli, öğrenme çıktılarının güvenilir ve geçerli bir biçimde ölçülebileceğini ama bunun için amaca uygun ölçme araçlarının geliştirilmesi gerektiğini varsaymaktadır.
- Öğretim tasarımı görgüldür, gidişli-gelişli ve kendini düzelticidir. Veriler, öğretim tasarımı sürecinin kalbini oluşturur. Veri toplama işlemleri, ilk aşamalarda başlar ve süreç ilerledikçe yoğunlaşarak devam eder.
- Öğretim tasarımı bir takım çalışmasıdır.
Kaynaklar:
Ali Şimşek (2009) Öğretim Tasarımı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara
Ali Şimşek (2000) Eğitim İletişimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir